Cites Belgesi

Cites Belgesi

Cites (the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) nesli tehlike altında olan yabani hayvan ve bitki türlerinin uluslararası ticaretine ilişkin sözleşmenin adıdır. Cites belgeleri ise bu kapsamdaki türlerin uluslararası dolaşımda bir nevi pasaportudur. Bu sözleşme ile, nesli tehlike altındaki hayvan ve bitki türlerinin uluslararası ticareti kontrol altına alınması amaçlanmıştır. Cites belgesi, sözleşmede belirtilen o ülkelerin yetkili kuruluşları tarafından verilmektedir.

Türkiye, sözleşmenin 27.04.1996 tarih ve 96/8125 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 20 Haziran 1996 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla uygulamaya taraf olmuştur. Sözleşme gereği, uygulamanın kolaylaştırması amacıyla hazırlanan CITES Uygulama Yönetmeliği 27 Aralık 2001 tarih ve 24623 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Cites sözleşmesi kapsamındaki türlerin ticareti Cites sözleşmesi kapsamındaki memeli, kuş ve sürüngen (bu grubun timsahlar dışındaki suda yaşayan türleri hariç) türlerinin ithalat, ihracat ve re-eksportu ile ilgili izin ve belgeleri düzenlemeye yetkili yönetim mercii Orman Bakanlığı ve Bakanlık adına Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü’dür. Bu kapsamda, timsahlar ve derileri, kaplumbağalar, bazı av hayvanlarının (kurt, boz ayı vb.) post ve trofeleri, fil dişi, timsah ve yılan derisi vb. içeren örnekler gibi Cites belgesi gerektiren ticari faaliyetlerin izinleri aynı bakanlık tarafından verilmektedir.

Cites sözleşmesi kapsamındaki bir malın ihracatında ve ithalatında, bu belge olmaksızın işlem yapılmamaktadır. Cites sözleşmesi kapsamında yurtdışından getirilen bir mamul, yurtdışındaki ihracatçısı tarafından, o ülkenin yetkili kurumlarından temin edilmiş Cites belgesi ilk önce gümrüğe ibraz edilmek zorundadır. Daha sonra, Ankara’ya Orman Bakanlığı Av-Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı’na gidilmekte, orada mamulün yurtiçinde serbest dolaşımının sağlanabilmesi için eskisi ile eş değer yeni bir Cites belgesi tanzim edilip verilmektedir. Aynı mamulün, işlenmiş olsun ya da olmasın tekrar ihraç edilmek istenmesi durumunda aynı kuruluş tarafından reeksport Cites Belgesi düzenlenmekte ve bu belge de ilgili gümrüklere ibraz edilmek suretiyle mamulün uluslararası dolaşımı sağlanmaktadır.